بررسی جایگاه منصب مهرداری در آستان قدس رضوی از دورۀ صفوی تا قاجار
نویسندگان
چکیده مقاله:
منصب مهرداری از مشاغل مهم دیوانی در تشکیلات اداری آستان قدس رضوی تا پایان دورۀ قاجار بودهاست. مهرداران از معتمدان متولیان آستان قدس محسوب میشدند. با رواج امضاء در دورۀ پهلوی شغل مهرداری منسوخ شد. هدف: این پژوهش با استناد به اسناد آستان قدس رضوی به بررسی پایگاه اجتماعی، فرهنگی، علمی و اقتصادی مهردار بهعنوان یک شغل مهم دیوانی، و نحوۀ انتصاب و شرح وظایف و تعداد مهرداران آستانه و میزان پرداخت مواجب به آنها، القاب آنها و… در سه دورۀ صفوی، افشار و قاجار میپردازد. روش/ رویکرد پژوهش: این مقاله با روش تحقیق کتابخانهای با رویکرد اسنادی بهصورت توصیفی-تحلیلی و با استفاده از اسناد و مدارک آرشیوی و منابع اصلی نوشته شدهاست. یافتهها و نتیجهگیری: یافتهها نشان میدهد که مهردار آستانه جایگاهی پایینتر و محدودتر از مهردار تشکیلات دیوانی دربار داشتهاست. مهردار اغلب از رجال بانفوذ خراسان و مشهد –دارای پایگاه اجتماعی، علمی، فرهنگی و اقتصادی بالا- انتخاب میشد و اثر مهرش بر اسناد -بهویژه در دورۀ قاجار- تصدیق و تأییدی مطمئن بر مضمون اسناد آستان قدس محسوب میشد. علاوهبراین، مهردار مسئول نگهداری مهرهای آستانه نیز بود. انتصاب مهردار و اعطای لقب به او در دورۀ صفوی از سوی دربار و در دورۀ قاجار توسط متولی آستانه انجام میشد.
منابع مشابه
بررسی سیر تحول طلاکاری قرآنهای موزۀ آستان قدس رضوی از ابتدا تا دورۀ قاجار
قرآن کریم پراهمیتترین متن اسلامی است که همواره از ابتدای دورۀ اسلامی تاکنون اقوام مختلف جهان اسلام از جمله ایرانیان را بر آن داشته که بالاترین هنر خود را در آراستن آن به کار گیرند. هنرمندان ایرانی پس از اسلام هر ورق قرآن را با استفاده از طلا تبدیل به اثری نفیس در نهایت زیبایی کردهاند. هدف از انجام این پژوهش مشخص نمودن روند تزئین قرآنها با طلا بوده و این پرسش مطرح است که در طی قرون اسلامی میز...
متن کاملمنصب تولیت و عوامل مؤثر بر عملکرد متولیان آستان قدس رضوی در عصر قاجار
چکیده آستان قدس رضوی به عنوان یک قطب مذهبی مهم در مطالعات تاریخ ایران و تاریخ محلی خراسان جایگاه ویژهای دارد. در ساختار تشکیلاتی این نهادمذهبی، منصب تولیت بالاترین مقام به شمار میآید. در کنار این منصب، مناصب دیگری چون نایبالتولیه، قائم مقام التولیه و ناظرآستانه وجود دارد که صاحبان این مناصب، کارگزاران اصلی آستانهاند. آنچه مقرر است در این مقاله، با روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر اسناد و د...
متن کاملمنصب تولیت و عوامل مؤثر بر عملکرد متولیان آستان قدس رضوی در عصر قاجار
چکیده آستان قدس رضوی به عنوان یک قطب مذهبی مهم در مطالعات تاریخ ایران و تاریخ محلی خراسان جایگاه ویژهای دارد. در ساختار تشکیلاتی این نهادمذهبی، منصب تولیت بالاترین مقام به شمار میآید. در کنار این منصب، مناصب دیگری چون نایبالتولیه، قائم مقام التولیه و ناظرآستانه وجود دارد که صاحبان این مناصب، کارگزاران اصلی آستانهاند. آنچه مقرر است در این مقاله، با روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر اسناد و د...
متن کاملچگونگی تشخیص آزمایشگاهی نوع کاغذ نسخه های موجود در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، تا دوره صفوی
متن کامل
جایگاه اجتماعی طریقت قادریه از پیدایش تا پایان دورۀ صفوی
سلسلۀ صوفیانۀ قادری بعد از تأسیس در نیمۀ دوم قرن ششم هجری، از معروفترین طرایق صوفیانه شد و فضای اجتماعیِ بخش قابلتوجهی از جامعه را تحتتأثیر آموزههای اجتماعی ـ فرهنگی خود قرار داد. روند رو به گسترش این طریقت در ابعاد اجتماعی، تا قرن نهم هجری در ایران و حتی کشورهایی چون هند ادامه یافت؛ اما، با ترویج مذهب تشیع در ایران روند محوشدن این طریقت از ساختار اجتماعی و فرهنگی رقم خورد. در مقالة حاضر ا...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 28 شماره 3
صفحات 6- 30
تاریخ انتشار 2018-11-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023